Teoretyczne i praktyczne aspekty оceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów

Abstract

W artykule przedstawiono wybrane aspekty oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów ukształtowane w odmiennych systemach edukacji. Zwrócono uwagę na przedmiot oceniania − wiadomości, umiejętności, nawyki i postawy uczniów oraz podkreślono, że w wielu systemach edukacji przedmiot sprawdzania jest ten sam i od wielu lat pozostaje niezmiennym. Opisano rodzaje oceniania, które zostały ukształtowane w systemie edukacji: ocenianie kształtujące i sumujące, zewnętrzne i wewnątrzszkolne, intuicyjne i analityczne oraz ocenianie wzmacniające, które minimalizuje odsiew i odpad uczniów na poszczególnych etapach edukacji. Zaznaczono, że w ukraińskim systemie oświaty ocenianie, jako procedura pedagogiczna ma zarówno kontekst jakościowy, jak i ilościowy. Obok tradycyjnych metod oceniania wiedzy i umiejętności uczniów zaprezentowano metody niekonwencjonalne. W artykule przedstawiono także funkcje, jakie pełni każdy rodzaj oceniania w procesie dydaktyczno-wychowawczym. Zwrócono uwagę na funkcję informacyjno-regulacyjną, motywacyjno-wychowawczą oraz społeczno-selekcyjną. Wyróżniono, że w ukraińskim szkolnictwie do głównych funkcji oceniania zaliczono funkcję kontrolującą, dydaktyczną, diagnostyczno-korygującą, stymulująco-motywacyjną oraz wychowawczą. Praktyczne aspekty danej problematyki ujęto na tle analizy komparatystycznej polskiego i ukraińskiego systemu edukacji. Na podstawie zgromadzonych danych przedstawiono odmienności oceniania uczniów na wcześniejszych etapach edukacji. Opisano oraz porównano obowiązujące w szkolnictwie w Polsce i Ukrainie skale oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów. Porównano także skale ocen zachowania.